Iets veranderen aan hoe je met bepaalde dingen omgaat of hoe je op iets reageert is echt superlastig. Voor je het weet doe je toch weer wat je altijd deed, ook al heb je je nog zo voorgnomen om het anders te doen. Hoe komt dat eigenlijk? Een korte uitleg over hoe je brein werkt zorgt voor inzicht en meer begrip. En het maakt duidelijk hoe je uiteindelijk wel iets kunt veranderen, mocht je dat willen.
Als we reageren op de automatische piloot, vanuit een reflex, bij een heftige emotie bv boosheid of angst dan komt die reactie vanuit het oudste gedeelte van ons brein, ons reptielenbrein of hersenstam. Dit brein werkt onbewust en snel.
Het zoogdierenbrein (limbische of emotionele brein) regelt ook veel onbewuste processen en vormt de basis voor emoties, gevoelens motivatie en sociaal gedrag. Het zorgt er samen met ons reptielenbrein voor dat we onprettige ervaringen willen vermijden en prettige willen herhalen.
Zowel het reptielenbrein als het zoogdierenbrein zijn gericht op overleven. Het bepaald hoe we de wereld zien en is geconditioneerd door patronen, ervaringen en overtuigingen die we hebben opgedaan in het verleden.
Hersenscans tonen aan dat we gemiddeld 95% van de tijd in een onbewuste toestand functioneren. Dit bespaard energie en vertrouwdheid beschermd(e) tegen allerlei bedreigingen.
De meeste beslissingen nemen we dus ook onbewust. Dat veelal onbewust reageren is een overlevingsmechanisme, een lichamelijke reactie die door de evolutie steeds sterker is gevormd.
Dat dit gebeurd kun je dus helemaal niks aan doen! Je faalt niet, je zit vast in het herhalen van automatische gedragspatronen.
Het onbewuste brein wordt ook geprogrammeerd door het bewuste brein (of terwijl het mensenbrein of neocortex). Nieuwe dingen waar je eerst nog goed bij moet nadenken worden door oefening gemakkelijker en dan neemt je onbewuste brein het over (bv autorijden). Het is dan een (nieuwe) gewoonte.
Je kunt dus met je bewuste brein een instinctieve reactie stoppen door na te denken, je intelligentie in te zetten om een andere beslissing te nemen. Het is dus niet zo dat je onbewuste het altijd voor het zeggen hoeft te hebben.
Bewustwording is hierbij noodzakelijk. Door je bewust te worden van je reacties kun je steeds weer oefenen met het nemen van een andere beslissing of bewust kiezen voor ander gedrag. Blijf je dit doen dan wordt het uiteindelijk ook geprogrammeerd in je onderbewuste.
Dit is niet gemakkelijk. Je onbewuste wil ten alle tijde dat je binnen je comfortzone blijft om je "veilig" te houden. Ook al is deze situatie helemaal niet wenselijk, het is vertrouwd. En het onbewuste zal, als je buiten je comfortzone komt, in opstand komen met gevoelens als onrust, angst, onzekerheid. Alles om je maar weer binnen het vertrouwde te houden, ook als is het nieuwe voor jou beter.
Weet dus dat je weerstand gaat voelen als je je bijvoorbeeld hebt voorgenomen om 's morgens een kwartier eerder op te staan, zodat je oefeningen voor je rug kunt doen. Je hoort dan bijvoorbeeld de volgende excuses, "ach ik blijf nog even liggen en doe het later wel" of "wat doen die oefeningen nu eigenlijk' of "ik ben nog zo moe nu en ik moet al zoveel doen vandaag" enz enz.
Weet dat deze gedachten gaan komen, herken ze (Ah, ja hoor daar zijn ze!) hoor ze aan (Eens kijken waar ze nu mee komen ;-) en hou het lange termijn effect voor ogen. Bijvoorbeeld ik wil goed voor mijn lijf zorgen en lekker in mijn lichaam zitten zonder rugpijn.